Επίκαιρη και διαχρονική: αναδείξτε τη δημιουργικότητά σας με ασπρόμαυρες φωτογραφίες

Η καλή ασπρόμαυρη φωτογραφία έχει μια διαχρονική ποιότητα που απλά δεν μπορούν να προσφέρουν οι έγχρωμες εικόνες, ενώ παράλληλα προσθέτει εντυπωσιασμό, συναίσθημα και πάθος. Επομένως, είναι πάντα δημοφιλής επιλογή για πορτραίτα και φωτογραφίες γάμου. Ωστόσο, οι μονόχρωμες εικόνες (δηλαδή οι εικόνες που αποτελούνται μόνο από ένα χρώμα) είναι επίσης μαγικές για να τονίσετε το σχήμα, την υφή, τους τόνους και τη λεπτομέρεια, επομένως είναι εξίσου κατάλληλες για τοπία και λήψεις αρχιτεκτονικών θεμάτων, φωτογράφιση σκηνών σπορ και δράσης, καθώς και για πολλές ακόμα σκηνές.

Μερικές φορές, η δημιουργία εντυπωσιακών ασπρόμαυρων φωτογραφιών μπορεί να αποτελέσει πρόκληση, καθώς έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τον κόσμο με χρώμα. Παρακάτω θα βρείτε ορισμένες επαγγελματικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να κατακτήσετε αυτό το στυλ φωτογράφισης.

Υπάρχουν δύο επιλογές για τη δημιουργία ασπρόμαυρων φωτογραφιών: μπορείτε να τραβήξετε έγχρωμες φωτογραφίες και να μετατρέψετε τις εικόνες σας σε ασπρόμαυρες στο στάδιο της επεξεργασίας ή να επιλέξετε το στοιχείο Μονόχρωμη στο μενού Στυλ εικόνας της μηχανής σας, κάτι που σας επιτρέπει να δείτε πώς θα είναι η εικόνα στην οθόνη LCD ή μέσω του ηλεκτρονικού σκοπεύτρου της μηχανής.

Να έχετε υπόψη ότι μια σκηνή που δείχνει ελκυστική με χρώμα μπορεί να μην είναι καλή σε ασπρόμαυρο, και το αντίθετο. Για παράδειγμα, σε μια έγχρωμη λήψη, τα κόκκινα λουλούδια ξεχωρίζουν πάνω στο πράσινο φόντο. Ωστόσο, αν φωτογραφίσετε το ίδιο θέμα σε ασπρόμαυρο, μπορεί να διαπιστώσετε ότι το κόκκινο και το πράσινο μετατρέπονται σε παρόμοιες αποχρώσεις του γκρι.

Η εξάσκηση θα σας βοηθήσει να «βλέπετε» μονόχρωμα, αλλά μπορείτε να επιταχύνετε την εξοικείωσή σας. Σε γενικές γραμμές, θα διαπιστώσετε ότι οι ασπρόμαυρες εικόνες απαιτούν περισσότερη αντίθεση σε σύγκριση με το ίδιο θέμα σε έγχρωμη λήψη. Φωτογραφίστε το ίδιο θέμα δύο φορές, πρώτα με χρώμα και κατόπιν σε ασπρόμαυρο και συγκρίνετε τις εικόνες.

Για την ασπρόμαυρη φωτογράφιση συνιστάται λήψη σε μορφή RAW, καθώς μπορείτε να κάνετε περισσότερες προσαρμογές στην εικόνα με τη χρήση του λογισμικού Digital Photo Professional (DPP) της Canon, απ' ό,τι με τα αρχεία JPEG. Ρυθμίζοντας τη μηχανή σας ώστε να αποθηκεύει αρχεία μορφής RAW, έχετε επίσης τη δυνατότητα να διατηρείτε όλες τις πληροφορίες χρώματος της εικόνας, ακόμη κι αν η λήψη γίνει σε μονόχρωμη κατάσταση.

• Χρησιμοποιήστε μικρό διάφραγμα και όσο το δυνατόν μικρότερο ISO
• Ελέγξτε τα ιστογράμματα της μηχανής
• Πειραματιστείτε με τα φίλτρα
• Κάντε τις λήψεις σε μορφή RAW και εξετάστε τις επιλογές της μηχανής σας
• Τονίστε την αντίθεση στις ασπρόμαυρες εικόνες σας

Οι ασπρόμαυρες εικόνες μπορούν να τονίσουν το συναίσθημα και την ένταση, γι' αυτό προτιμώνται συχνά στη φωτογράφιση γάμων. Η μονόχρωμη λήψη μπορεί επίσης να τραβήξει την προσοχή στις εκφράσεις του προσώπου, καθώς και να αναδείξει τις λεπτομέρειες και τα σχήματα των βασικών στοιχείων, από μικρά αντικείμενα όπως οι βέρες και τα παπούτσια, μέχρι το νυφικό ή ακόμη και ολόκληρη η τοποθεσία του γάμου.

Γενικά, η ασπρόμαυρη φωτογράφιση έχει πολύ καλά αποτελέσματα στη λήψη πορτραίτων. Αυτό μπορεί να ισχύει επειδή πολλά εμβληματικά πορτραίτα από τον περασμένο αιώνα ήταν ασπρόμαυρα και είμαστε εξοικειωμένοι με το στυλ. Η προσθήκη πλάγιου φωτισμού είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, καθώς δημιουργεί έντονη αντίθεση ανάμεσα στους φωτεινούς τόνους και στους σκοτεινούς τόνους.

Πολλές εικόνες τοπίων βασίζονται στο έντονο γαλάζιο χρώμα του ουρανού ή στους ζεστούς κόκκινους τόνους που δημιουργούνται κατά τη δύση του ήλιου. Παρομοίως, πολλές λήψεις θεμάτων της φύσης στηρίζονται στις πλούσιες φυσικές χροιές των ζώων και της άγριας ζωής. Τα ασπρόμαυρα τοπία μεταφέρουν ένα διαφορετικό συναίσθημα, που σχετίζεται συχνά με τη διάθεση και τον εντυπωσιασμό, ενώ οι μονόχρωμες λήψεις θεμάτων της φύσης μπορούν να επίσης να αναδείξουν τις όμορφες λεπτομέρειες που βλέπουμε στα ζώα, στα έντομα και στα φυτά.

Η δυνατότητα να διακρίνετε τις εικόνες που είναι καλύτερο να μετατραπούν σε ασπρόμαυρες αποτελεί μια ξεχωριστή δεξιότητα. Στην ουσία, θέλετε να «προσθέσετε» κάτι αφαιρώντας το χρώμα. Επομένως, σκεφτείτε πώς θα βελτιωθεί η εικόνα στην ασπρόμαυρη εκδοχή της.

Αναζητήστε φωτογραφίες που δεν βασίζονται στο χρώμα για να δημιουργήσουν ενδιαφέρον ή στις οποίες το χρώμα αποσπά την προσοχή από το θέμα. Οι σκηνές τοπίων με συγκεκριμένη διάθεση ή ένταση που δημιουργείται από το φως και τη σκιά είναι τέλειες, καθώς αυτά τα στοιχεία θα αναδειχτούν από την έντονη αντίθεση της μονοχρωμίας. Οι φωτογράφοι θεμάτων από τη φύση θα πρέπει να αναζητούν μοτίβα και λεπτομέρειες που μπορούν να έρθουν στο προσκήνιο μέσα από την αφαίρεση του χρώματος, όπως ο κορμός ενός γέρικου δέντρου ή η όμορφη υφή του φτερώματος ενός πουλιού.

Τα τοπία είναι κατάλληλα για ασπρόμαυρες φωτογραφίες, ειδικά όταν δεν υπάρχει πολύ χρώμα σε μια σκηνή – όταν λείπει το έντονο πράσινο και υπάρχουν μόνο λίγα κόκκινα ή κίτρινα λουλούδια. Μπορείτε να επικεντρωθείτε στα σχήματα γυμνών δέντρων, πέτρινων τοίχων και κτηρίων. Η σύνθεση και η αντίθεση γίνονται τα βασικά στοιχεία της εικόνας.

Το πλέγμα του κανόνα των τρίτων –το οποίο μπορείτε να δείτε μέσω του ηλεκτρονικού σκοπεύτρου (EVF) των mirrorless μηχανών της Canon, όπως οι Canon EOS RP και Canon EOS R6, και να εφαρμόσετε στην πίσω οθόνη των μηχανών EOS DSLR στην κατάσταση Άμεσης προβολής– είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στην ασπρόμαυρη φωτογράφιση, με λίγο χρώμα που αποσπά την προσοχή του θεατή. Η τοποθέτηση του κύριου θέματος σε ένα σημείο όπου διασταυρώνονται οι οριζόντιες και οι κατακόρυφες γραμμές θα ενισχύσει τη σύνθεση.

Οι φωτογραφίες αρχιτεκτονικών θεμάτων είναι συχνά ασπρόμαυρες, ώστε να δοθεί έμφαση στο σχήμα των κτηρίων. Η αυξημένη αντίθεση που προσφέρει η ασπρόμαυρη λήψη σε σύγκριση με την έγχρωμη ταιριάζει πολύ καλά με το θέμα. Η λήψη τέτοιων φωτογραφιών γίνεται συνήθως νωρίς το πρωί, εν μέρει για να αποφευχθούν στοιχεία που αποσπούν την προσοχή, όπως η κίνηση και οι άνθρωποι, αλλά και για να αξιοποιηθεί το φως του ήλιου που βρίσκεται χαμηλά στον ουρανό. Οι μακριές σκιές που σχηματίζονται από αυτό το φως καθώς πέφτει στην ακατέργαστη πέτρα ή στο τσιμέντο δημιουργούν μια ελκυστική αισθητική. Όπως συμβαίνει και με τη διάθεση, οι υφές συνήθως βελτιώνονται σημαντικά από την απλότητα του μαύρου και του λευκού.

Αξίζει να δοκιμάσετε τη φωτογράφιση τη νύχτα, τόσο με ασπρόμαυρη όσο και με έγχρωμη λήψη. Συχνά, η κίτρινη λάμψη των φωτιστικών σωμάτων του δρόμου ή το φως της πανσελήνου δίνουν ζωή σε μια τοποθεσία. Εναλλακτικά, η υφή και τα μοτίβα μιας σκηνής αναδεικνύονται πιο έντονα στην ασπρόμαυρη φωτογραφία. Όταν ο στόχος σας είναι να μεταφέρετε μια αίσθηση έντονων σχημάτων, σκιών και φωτός, οι ασπρόμαυρες λήψεις αποτρέπουν προβλήματα που ενδεχομένως να προκληθούν από την ύπαρξη πολλών πηγών φωτός με διαφορετικές θερμοκρασίες χρώματος.

Από τη φύση τους, οι σκηνές αθλητικών διοργανώσεων και οι σκηνές δράσης συνήθως ξεχειλίζουν από χρώμα – τόσο, που το βασικό πρόσωπο ή αντικείμενο που προσπαθείτε να αποτυπώσετε χάνεται μέσα στη σκηνή. Η μετατροπή σε ασπρόμαυρο μπορεί να απομακρύνει όλους τους περισπασμούς, ενώ παράλληλα τονίζει τις εκφράσεις στα πρόσωπα των ανθρώπων.

Οι σκηνές με υψηλή αντίθεση λειτουργούν καλά στις ασπρόμαυρες εικόνες, όπως αυτές που τραβήχτηκαν υπό το έντονο φως του ήλιου, και παράγουν βαθιές σκιές και έντονα φωτεινά σημεία. Οι ασπρόμαυρες εικόνες αξιοποιούν σωστά αυτά τα χαρακτηριστικά και μπορείτε να ενισχύσετε τα αποτελέσματα στο στάδιο της επεξεργασίας για να δημιουργήσετε πιο εντυπωσιακές εικόνες.

Στη φωτογράφιση με ασπρόμαυρο φιλμ, χρησιμοποιούνται συχνά φίλτρα φακού που αλλάζουν τους τόνους στην εικόνα. Τα κίτρινα και κόκκινα φίλτρα, για παράδειγμα, απορροφούν μπλε φως, κάνοντας τον γαλάζιο ουρανό να φαίνεται πιο σκοτεινός.

Με αυτά η σκηνή γίνεται πιο εντυπωσιακή, ενώ αυξάνεται παράλληλα η αντίθεση ανάμεσα σε τυχόν λευκά σύννεφα και στον ουρανό. Εναλλακτικά, οι ψηφιακές μηχανές EOS της Canon διαθέτουν συνήθως ένα εφέ φίλτρου στις ρυθμίσεις των Στυλ εικόνας. Μπορείτε να επιλέξετε τις ρυθμίσεις κίτρινου, κόκκινου, πορτοκαλί ή πράσινου χρώματος για να αλλάξετε τους μονόχρωμους τόνους και να προσομοιώσετε το αποτέλεσμα των φίλτρων και να δώσετε έμφαση σε συγκεκριμένα χρώματα, κάνοντάς τα πιο φωτεινά ή πιο σκούρα.

Οι εντυπωσιακές ασπρόμαυρες εικόνες συνήθως συχνά υψηλή αντίθεση. Για αυτό, είναι σημαντικό η μηχανή να έχει καλό δυναμικό εύρος, ώστε να διατηρεί τις λεπτομέρειες τόσο στις έντονα φωτεινές περιοχές όσο και στις σκοτεινές. Για οποιονδήποτε αριθμό megapixel, μια μηχανή full-frame παρέχει συνήθως καλύτερο δυναμικό εύρος από ένα μοντέλο APS-C. Επομένως, μηχανές όπως οι Canon EOS RP, EOS R6 και EOS 6D Mark II έχουν ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα. Ακόμη και οι μηχανές που διαθέτουν αισθητήρα «κοπής», όπως οι Canon EOS M50 Mark II και PowerShot G7 X Mark III, μπορούν να προσφέρουν υπέροχες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, παρ’ όλο που έχουν μικρότερους αισθητήρες εικόνας.

Όλες αυτές οι μηχανές μπορούν να αποτυπώσουν εικόνες σε κατάσταση ποιότητας RAW, με βάθος χρώματος 14bit. Αυτό παρέχει πολύ μεγαλύτερο δυναμικό εύρος σε σχέση με την κατάσταση JPEG 8bit, προσφέροντας πολύ μεγαλύτερο περιθώριο στην προσαρμογή της φωτεινότητας και στην αύξηση της αντίθεσης κατά την επεξεργασία εικόνων σε προγράμματα όπως το DPP.

Το Στυλ εικόνας «Μονόχρωμη» που διαθέτουν όλες αυτές οι μηχανές συνοδεύεται από πρόσθετα πλεονεκτήματα, καθώς μπορείτε να εφαρμόσετε ψηφιακά φίλτρα στο στάδιο της λήψης, όπως κίτρινο, πορτοκαλί, πράσινο ή κόκκινο, για να βελτιώσετε σταδιακά την αντίθεση και την ένταση του συννεφιασμένου μπλε ουρανού. Διατίθενται επίσης εφέ τόνων, όπως το Σέπια, που προσδίδει μια αντικέ εμφάνιση. Ένα πλεονέκτημα των mirrorless μηχανών είναι ότι μπορείτε να δείτε σε προεπισκόπηση το αποτέλεσμα των φίλτρων και των εφέ τόνων απευθείας στο σκόπευτρο κατά τη λήψη. Η δυνατότητα προεπισκόπησης είναι επίσης διαθέσιμη στην πίσω οθόνη μιας DSLR, αν φωτογραφίζετε σε κατάσταση Άμεσης προβολής.

Το πλεονέκτημα κάθε μηχανής του συστήματος EOS, mirrorless ή DSLR, είναι ότι μπορείτε να τοποθετήσετε τον ιδανικό φακό για κάθε σενάριο φωτογράφισης. Οι φακοί ζουμ, όπως ο Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM και ο RF 24-105mm F4L IS USM, σας δίνουν την ελευθερία να φωτογραφίζετε με μεγάλη ποικιλία εστιακών αποστάσεων χωρίς εναλλαγή φακών. Ωστόσο, οι πιο «γρήγοροι» σταθεροί φακοί, όπως οι Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM, RF 50mm F1.8 STM και RF 85mm F2 MACRO IS STM, εξασφαλίζουν υψηλότερες ταχύτητες κλείστρου σε συνθήκες ασθενούς φωτισμού, για να μπορείτε να παγώσετε την κίνηση χωρίς να χρειάζεται να αυξήσετε πολύ τη ρύθμιση ISO, κάτι που είναι καλό για την ασπρόμαυρη φωτογραφία, καθώς ελαχιστοποιεί τον θόρυβο στην εικόνα. Μπορείτε επίσης να επιτύχετε μικρότερο βάθος πεδίου για να απομονώσετε το κύριο θέμα της σκηνής και να μειώσετε τους περισπασμούς από ένα «συνωστισμένο» φόντο.

Οι δυναμικές ασπρόμαυρες εικόνες συχνά περιέχουν πολύ υψηλή λεπτομέρεια και πλούσια υφή. Για να διατηρήσετε αυτά τα στοιχεία στη λήψη χωρίς τρίποδο, η αποτελεσματική σταθεροποίηση εικόνας μπορεί να αποτελέσει βασικό πλεονέκτημα. Όλοι οι φακοί IS της Canon που αναφέρονται παραπάνω διαθέτουν οπτική σταθεροποίηση εικόνας, ενώ οι δύο φακοί Macro IS διαθέτουν «υβριδικό» Σταθεροποιητή εικόνας, ο οποίος είναι πιο αποτελεσματικός στα κοντινά πλάνα. Η Canon EOS R6 διαθέτει ενσωματωμένο σύστημα σταθεροποίησης εικόνας (IBIS) σε 5 άξονες, το οποίο παρέχει σταθεροποίηση έως και 8 στοπ όταν χρησιμοποιείται με συμβατό φακό. Η EOS R6 συμβάλλει επίσης στην επίτευξη υψηλής ευκρίνειας ακόμη και στις πιο δύσκολες λήψεις, με το σύστημα αυτόματης εστίασης επόμενης γενιάς που διαθέτει.

Σύνταξη: Matthew Richards