Φωτογράφιση κίνησης: πώς να αποτυπώνετε την κίνηση στις φωτογραφίες σας

Από παιδιά και κατοικίδια που παίζουν στον κήπο μέχρι καταρράκτες που ρέουν σε τοπία, σπορ δράσης και ακόμη περισσότερα – η φωτογραφία σάς δίνει την ευκαιρία να αποτυπώσετε τη ζωή εν κινήσει, σε ένα στιγμιότυπο.

Ως φωτογράφος έχετε δύο βασικές επιλογές. Μπορείτε είτε να παγώσετε τη δράση για να αποτυπώσετε μια συγκεκριμένη στιγμή είτε να χρησιμοποιήσετε τη λειτουργία την τεχνική θαμπώματος της κίνησης για να προσδώσετε μια αίσθηση κίνησης και ταχύτητας. Η μηχανή σας Canon διαθέτει πολλές τεχνολογίες που μπορείτε να εκμεταλλευτείτε και για τις δύο προσεγγίσεις, όπως εξηγούμε εδώ.

Ο πιο σημαντικός παράγοντας για τον τρόπο αποτύπωσης της κίνησης στις φωτογραφίες σας είναι ο έλεγχος της ταχύτητας κλείστρου της μηχανής. Είναι καλή ιδέα να δοκιμάσετε και να «παίξετε» με την ταχύτητα κλείστρου μέχρι να βρείτε εκείνη που λειτουργεί καλύτερα. Οι περισσότερες μηχανές DSLR έχουν μέγιστη ταχύτητα κλείστρου 1/4000 ή 1/8000 δευτ., ενώ ορισμένες mirrorless μηχανές EOS σάς προσφέρουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσετε ηλεκτρονικό κλείστρο για ακόμα μεγαλύτερες ταχύτητες κλείστρου. Στο άλλο άκρο, οι χαμηλές ταχύτητες κλείστρου επιτρέπουν το φυσικό θάμπωμα των κινούμενων αντικειμένων, κάτι που μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικό στη δημιουργία μιας αίσθησης κίνησης.

Η κατάσταση λήψης Tv (Time Value, Τιμή χρόνου) στις μηχανές DSLR και mirrorless EOS της Canon αναφέρεται συχνά ως κατάσταση Προτεραιότητας κλείστρου. Είναι ιδανική για τη φωτογράφιση κίνησης, καθώς μπορείτε απλώς να επιλέξετε την ταχύτητα κλείστρου που θέλετε να χρησιμοποιήσετε και το σύστημα μέτρησης της μηχανής θα προσαρμόσει αυτόματα το διάφραγμα για τη σωστή έκθεση.

Ωστόσο, σε ορισμένες πολύ φωτεινές ή σκοτεινές συνθήκες, το εύρος των διαθέσιμων ταχυτήτων κλείστρου ενδέχεται να είναι περιορισμένο. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι κατά τη λήψη σε συνθήκες ασθενούς φωτισμού δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αρκετά υψηλή ταχύτητα κλείστρου για να «παγώσετε» το θέμα σας ή ότι τις ημέρες με έντονο φως δεν μπορείτε να παρατείνετε την έκθεση τόσο ώστε να προκύπτει δημιουργικό θάμπωμα. Ο ευκολότερος τρόπος για να επιλύσετε το πρόβλημα είναι να χρησιμοποιήσετε την κατάσταση Αυτόματο ISO της μηχανής σε συνδυασμό με την κατάσταση Προτεραιότητας κλείστρου. Στη συνέχεια, η μηχανή θα ρυθμίσει αυτόματα την ευαισθησία, ώστε να μπορείτε να φωτογραφίζετε με αυτές τις υψηλές ή χαμηλές ταχύτητες κλείστρου.

Η ταχύτητα κλείστρου 1/250 δευτ. θα πρέπει να είναι αρκετά γρήγορη για το πάγωμα ανθρώπων που περπατούν, ενώ η ταχύτητα 1/500 δευτ. είναι καλύτερη αν το θέμα σας κινείται λίγο πιο γρήγορα. Για ταχύτερα αντικείμενα, όπως αυτοκίνητα και πουλιά κατά την πτήση, προτιμώνται ταχύτητες κλείστρου 1/2000 δευτ., 1/4000 δευτ. ή υψηλότερες. Είναι σημαντικό να πειραματιστείτε με διαφορετικές ταχύτητες κλείστρου μέχρι να βρείτε αυτή που λειτουργεί καλά – και να θυμάστε ότι πάνω απ' όλα ο στόχος είναι να διασκεδάσετε!

Τα μικρά παιδιά και οι σκύλοι τείνουν να κινούνται γρήγορα και συχνά ακανόνιστα, επομένως η ταχύτητα κλείστρου 1/1000 δευτ. θα πρέπει να είναι επαρκής, ενώ το ίδιο ισχύει και κατά τη φωτογράφιση αθλητών.

Η κατάσταση λήψης Παιδιά και κατοικίδια, που υπάρχει σε πολλές μηχανές PowerShot, χρησιμοποιεί πολλαπλά πλαίσια εστίασης για να διασφαλίσει ικανοποιητική απόδοση της λειτουργίας αυτόματης εστίασης, παρακολουθώντας τα θέματα. Για μηχανές EOS που δεν διαθέτουν την κατάσταση Παιδιά και κατοικίδια, επιλέξτε τη λειτουργία Servo AF (συνεχής αυτόματη εστίαση).

Η κατάσταση σκηνής Σπορ που είναι διαθέσιμη στις περισσότερες μηχανές Canon αποτελεί μια καλή αφετηρία για το πάγωμα της γρήγορης δράσης. Αλλάζει τις παραμέτρους λήψης της μηχανής ώστε να ευνοούνται οι υψηλές ταχύτητες κλείστρου, καθώς και η παρακολούθηση κινούμενων θεμάτων με τη λειτουργία Servo AF και οι λήψεις κατά ριπές με την κατάσταση Συνεχούς λήψης. Ωστόσο, για να δημιουργήσετε θάμπωμα κίνησης στις φωτογραφίες σας με σπορ, καλύτερα να επιλέξετε την κατάσταση Tv (Προτεραιότητα κλείστρου) και να ορίσετε την ταχύτητα κλείστρου που επιθυμείτε.

Οι μηχανές του Συστήματος Canon EOS R περιλαμβάνουν την κατάσταση AF με παρακολούθηση ματιών, ώστε η μηχανή να αναγνωρίζει τα μάτια του θέματος και να κλειδώνει την εστίαση σ’ αυτά, προσφέροντας έναν αξιόπιστο τρόπο για να ακολουθείτε το θέμα σας καθώς κινείται.

Οι χαμηλές ταχύτητες κλείστρου και οι εκθέσεις μεγάλης διάρκειας σάς επιτρέπουν να δημιουργείτε θάμπωμα κίνησης στις φωτογραφίες σας. Παρ’ όλα αυτά, η ταχύτητα του κινούμενου αντικειμένου θα καθορίσει πόσο αργή πρέπει να είναι η ταχύτητα κλείστρου.

Η ταχύτητα κλείστρου 1/30 δευτ. είναι κατάλληλη για ποδήλατα, ενώ οι ταχύτητες κλείστρου μεταξύ 1/60 δευτ. και 1/125 δευτ. είναι κατάλληλες για αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες. Αν θέλετε να κάνετε θολό έναν καταρράκτη, η καλύτερη επιλογή είναι η σχετικά μεγάλης διάρκειας έκθεση 3-5 δευτερολέπτων. Αυτό λειτουργεί επίσης καλά για το θάμπωμα και την «απόκρυψη» ατόμων στις φωτογραφίες όταν περπατούν, αφαιρώντας τα αποτελεσματικά από λήψεις αρχιτεκτονικών στοιχείων σε σκηνές δρόμου ή πολυσύχναστες τοποθεσίες.

Στο έντονο φως της ημέρας, μπορεί να είναι δύσκολο να επιτευχθεί ταχύτητα κλείστρου αρκετά μεγάλη ώστε να δημιουργηθεί θάμπωμα κίνησης, ακόμη κι αν χρησιμοποιείτε μικρό άνοιγμα διαφράγματος. Για να λύσετε αυτό το ζήτημα, μπορείτε να τοποθετήσετε ένα φίλτρο ND (ουδέτερης πυκνότητας) μπροστά από τον φακό, προκειμένου να μειώσετε την ποσότητα του φωτός που πέφτει στον αισθητήρα, επιτρέποντάς σας να παρατείνετε την έκθεση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η έκθεση μπορεί να υπερβεί τα 30 δευτερόλεπτα. Σε αυτήν την περίπτωση, επιλέξτε τη χειροκίνητη λειτουργία της μηχανής και χρησιμοποιήστε τη ρύθμιση Bulb.

Όταν ελέγχετε την ταχύτητα, μπορείτε πραγματικά να γίνετε δημιουργικοί κατά τη λήψη βίντεο. Η φωτογράφιση με την τεχνική βαθμιαίας παρέλευσης χρόνου (time-lapse) καταγράφει έναν αριθμό καρέ ανά τακτά διαστήματα, προκειμένου να δημιουργήσει το εφέ επιτάχυνσης της κίνησης ή του χρόνου. Θα χρειαστεί να τραβήξετε μια ακολουθία φωτογραφιών σε τακτά χρονικά διαστήματα. Μάθετε περισσότερα στον Οδηγό Time-Lapse.

Οι μηχανές όπως η Canon EOS 250D και τα μοντέλα του συστήματος EOS R διαθέτουν ενσωματωμένη λειτουργία time-lapse για ταινίες, ώστε η λήψη εντυπωσιακών βίντεο να γίνεται ακόμη πιο απλή.

Επιλέξτε την κατάσταση λήψης Tv σε οποιαδήποτε DLSR ή mirrorless μηχανή και επιδιώξτε ταχύτητα κλείστρου από 1 έως 4 δευτερόλεπτα περίπου. Αυξήστε το ζουμ και εστιάστε αυτόματα πατώντας ελαφρά το κουμπί κλείστρου. Στη συνέχεια, πατήστε το κουμπί του κλείστρου μέχρι το τέλος της διαδρομής του για να ξεκινήσετε την έκθεση και περίπου στο μέσον του χρόνου αρχίστε να μειώνετε το ζουμ χρησιμοποιώντας τον δακτύλιο ζουμ του φακού. Προσπαθήστε να ολοκληρώσετε την αλλαγή στη ρύθμιση ζουμ ταυτόχρονα με την ολοκλήρωση της έκθεσης. Εναλλακτικά, μπορείτε να ξεκινήσετε με τον φακό στην ελάχιστη ρύθμιση ζουμ και να αυξήσετε το ζουμ κατά τη διάρκεια της έκθεσης.

Η αποτύπωση ιχνών φωτός που δημιουργούνται από κινούμενα οχήματα είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να μεταφέρετε μια αίσθηση κίνησης. Στο σκοτάδι υπάρχει μικρή πιθανότητα υπερέκθεσης, οπότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έκθεση Bulb και να αφήσετε το κλείστρο ανοιχτό για λίγα λεπτά, αν χρειαστεί, ώστε να έχετε πολλά ίχνη φωτός στη λήψη. Απλώς βεβαιωθείτε ότι η μηχανή σας είναι τοποθετημένη σε τρίποδο ή σε άλλη σταθερή βάση, χωρίς κραδασμούς.

Ένα άλλο κόλπο είναι να χρησιμοποιήσετε φλας για να φωτίσετε ένα κινούμενο όχημα, προκειμένου, εκτός από την αποτύπωση των ιχνών φωτός, να έχετε καλή έκθεση του αυτοκινήτου, της μοτοσυκλέτας, του τρένου ή ακόμα και ενός ποδηλάτου. Θα χρειαστεί να ρυθμίσετε το φλας στη λειτουργία συγχρονισμού με τη δεύτερη κουρτίνα, ώστε να ανάψει στο τέλος της έκθεσης αντί στην αρχή. Με τη λειτουργία συγχρονισμού του φλας με την πρώτη κουρτίνα, τα ίχνη φωτός θα μοιάζουν να εκτείνονται μπροστά από το κινούμενο όχημα και όχι πίσω από αυτό.

Όταν εργάζεστε με χαμηλότερες ταχύτητες κλείστρου για να δημιουργήσετε θάμπωμα λόγω κίνησης, το ασταθές κράτημα της φωτογραφικής μηχανής αποτελεί πάντα έναν κίνδυνο, ιδιαίτερα με τους τηλεφακούς, με αποτέλεσμα να θαμπώνει και το κύριο θέμα. Η λειτουργία σταθεροποίησης εικόνας μπορεί να σας βοηθήσει σημαντικά. Ορισμένοι φακοί Canon IS (Image Stabilizer) διαθέτουν αυτόματη ανίχνευση της πανοραμικής μετατόπισης, η οποία εφαρμόζει διόρθωση μόνο στο κατακόρυφο επίπεδο κατά την οριζόντια πανοραμική μετατόπιση.

Άλλοι φακοί Canon IS διαθέτουν σταθεροποιητές εικόνας διπλής κατάστασης λειτουργίας με δυνατότητα εναλλαγής, όπου η κατάσταση 1 είναι για στατικές λήψεις και η κατάσταση 2 για πανοραμική μετατόπιση. Ορισμένοι φακοί, όπως οι Canon RF 70-200mm F2.8L IS USM και EF 70-200mm f/4L IS II USM, διαθέτουν ακόμη και μια τρίτη κατάσταση σταθεροποίησης με δυνατότητα εναλλαγής, η οποία εφαρμόζει σταθεροποίηση μόνο κατά τη διάρκεια της πραγματικής έκθεσης. Με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε να παρακολουθείτε ευκολότερα στο σκόπευτρο αντικείμενα που κινούνται ακανόνιστα.

Οι μηχανές EOS R5 και R6 της Canon διαθέτουν επίσης ενσωματωμένη λειτουργία σταθεροποίησης εικόνας (IBIS). Η λειτουργία αυτή μπορεί να λειτουργήσει σε συνδυασμό με τους σταθεροποιητές εικόνας των φακών οπτικής σταθεροποίησης, για ακόμη καλύτερες επιδόσεις σταθεροποίησης.

Διαβάστε τον οδηγό με Συμβουλές πανοραμικής μετατόπισης για σκηνές δράσης για περισσότερες πληροφορίες.

Πολλές από τις πιο πρόσφατες μηχανές EOS, συμπεριλαμβανομένης της EOS 5D Mark IV και των μοντέλων του Συστήματος EOS R, διαθέτουν επίσης μια λειτουργία Πολλαπλών εκθέσεων. Μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε σε συνδυασμό με την κατάσταση Συνεχούς λήψης για να αποτυπώσετε πολλά στάδια δράσης σε ένα μόνο καρέ. Θα έχετε τα καλύτερα αποτελέσματα αν υπάρχει σαφής διαφορά μεταξύ του θέματος και του φόντου, για παράδειγμα με ένα ανοιχτόχρωμο θέμα πάνω σε σκούρο φόντο ή το αντίστροφο. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στον οδηγό Λήψης πολλαπλών εκθέσεων (διαθέσιμος σε επιλεγμένες γλώσσες).

Μια άλλη επιλογή είναι να χρησιμοποιήσετε φλας. Το Canon Speedlite EL-100 διαθέτει μια προγραμματιζόμενη λειτουργία στροβοσκοπικού φλας. Η πυροδότηση μιας σειράς φλας κατά τη διάρκεια μιας έκθεσης μεγάλης διάρκειας μπορεί να αποτυπώσει ένα κινούμενο αντικείμενο σε πολλά σημεία κατά μήκος της διαδρομής του, εμπρός από ένα στατικό φόντο.

Οι ταινίες μπορούν να φαίνονται πολύ πιο δυναμικές αν κατά τη λήψη κινείστε με τη μηχανή, αντί να την έχετε ασφαλίσει πάνω σε τρίποδο. Πολλές από τις DSLR και mirrorless EOS M και EOS R μηχανές της Canon διαθέτουν τη λειτουργία Movie Digital IS. Πρόκειται για μια μορφή ηλεκτρονικής σταθεροποίησης εικόνας, μόνο για τη λήψη ταινιών, η οποία μπορεί να αντισταθμίσει την αστάθεια της μηχανής και να προσφέρει πολύ πιο σταθερά αποτελέσματα. Μπορεί επίσης να λειτουργήσει σε συνδυασμό με την οπτική Σταθεροποίηση εικόνας των φακών και με την ενσωματωμένη σταθεροποίηση εικόνας (IBIS) των μηχανών Canon EOS R5 και R6.


Σύνταξη: Matthew Bowen